PENILAIAN SEMULA NO: 25

PENILAIAN SEMULA NO: 25

Dakwaan al-Takwil terhadap perkataan Istiwa’.

Disebut dalam Salafiyah Wahabiyah ms. 50-51:

Imam Ibn Hair al-Asqalani dan al-Baghawi dalam kitab tafsirnya menaqalkan satu riwayat daripada Ibn ‘Abbas r.a. dan pendapat kebanyakan ulama’ tafsir bahawa mereka itu mentakwil kalimah “istiwa’” di dalam firman Allah S.W.T.:

Maksudnya: laitu (Allah) al-Rahman yang bersemayam di atas ‘Arasy (Surah Ta-Ha 20:5)

Kalimah “istiwa’” ini ditakwil dengan makna ( ارتفع ). Iaitu “tinggi-menguasai.”

Pendapat ini juga telah disepakati oleh para ulama’ nahu antaranya seperti Abu ‘Ubaid, al-Farra’ dan lain-lain.

Manakala Ibn Hajar pula di dalam kitab Fath al-Bari (ms. 496-499, jid. 13, Dar al-Faiha’/ Dar al-Salam) meriwayatkan daripada Ibn Batal bahawasanya berlaku perbincangan ulama’ yang panjang lebar tentang perkataan “istiwa’” menerusi surah Hud ayat 7. Lalu beliau membuat kesimpulan dengan katanya: “Pengertian makna “istiwa’” itu dengan makna ( ارتفع ) iaitu tertinggi maknawi adalah yang sahih. la adalah mazhab yang benar dan merupakan pendapat Ahl al-Sunnah. Ini kerana Allah S.W.T. sendiri yang menyifatkan-Nya sedemikian (dengan al-‘Aliyy Maha Tinggi)...” Fath al-Bari (ms. 497, jid. 13).

Ditambah dalam bahagian notakaki no: 10:

Lihat “Tafsir al-Baghawi” tafsir ayat 29 surah al-Baqarah (ms. 30, jid. 1), Tafsir al-Tabari (ms. 228-229, jid. 1). Lihat juga al-Hafiz Ibn Hajr, tafsir al-Qur’an surah Hud ayat 7 (Kitab al-Tauhid).

Penilaian semula:

Terdapat dua penilaian terhadap kenyataan di atas. Ia secara keseluruhannya terletak dalam kitab Fath al-Bari, jld. 13, ms. 405-407 (Kitab Tauhid, Bab: Dan adalah ‘Arasy di atas air dan Dialah Rabb al-‘Arasy yang Agung). Perbincangan ini tidak wujud dalam Fath al-Bari, Kitab Tafsir al-Qur’an, surah Hud ayat ke 7, malah Ibn Hajar sendiri telah berkata di sana: “Akan datang syarahannya dalam Kitab al-Tauhid insya-Allah Ta’ala.”

Pertama:

Takwilan terhadap perkataan Istiwa’.

Takwilan perkataan Istiwa’ kepada erti Meninggi bukanlah suatu takwil pengalihan lafaz tetapi adalah takwil penafsiran maksud. Ini adalah kerana perkataan Istiwa’ itu sendiri memiliki beberapa maksud sesuai dengan konteks perbincangan sesuatu ayat, antaranya ialah duduk. Hal ini pasti mustahil kepada Allah ‘Azza wa Jalla kerana sifat duduk hanyalah merupakan sifat makhluk berjisim. Maka kerana itulah generasi al-Salaf dan selainnya telah menjelaskan apakah yang sebenarnya dimaksudkan dengan Istiwa’. Antaranya ialah al-‘Uluw (Tinggi), al-Irtifa’ (Meninggi) dan al-Shu‘ud (Naik).[1]

Kedua:

Takwilan Ibn Baththal terhadap perkataan Istiwa’.

Dakwaan penyusun Salafiyah Wahabiyah bahawa Abu al-Hasan ‘Ali bin al-Khalaf bin Baththal (449H) telah mensahihkan takwilan Istiwa’ sebagai Meninggi (al-Irtifa’) adalah satu dusta. Dalam kitab Fath al-Bari (rujukan yang sama), Ibn Hajar telah menukil perbahasan Ibn Baththal di mana akhirnya beliau telah membuat kesimpulan:[2]

وأما تفسير استوى: علا فهو صحيح وهو المذهب الحق.

Maka adapun tafsir (perkataan) Istiwa’: (Ia adalah) “Meninggi”, dan inilah yang sahih dan merupakan pendapat yang benar.

Maka yang benar Ibn Baththal menguatkan maksud Istiwa’ sebagai ( علا ) dan bukannya ( ارتفع ) sekalipun pada zahirnya ia memiliki maksud yang sama iaitu “Meninggi”. Ibn Baththal cenderung kepada istilah ( علا ) daripada ( ارتفع ) kerana ia telah disebut oleh Allah ‘Azza wa Jalla di dalam al-Qur’an.[3]

---

[1] Ibn Qayyim – Nuniyah Ibn al-Qayyim, jld. 1, ms. 215; CF: Alawy bin ‘Abdul Qadir al-Segaf – Mengungkap Kesempurnaan Sifat-sifat Allah (terj: Asep Saefullah; Pustaka Azzam, Jakarta 2000), ms. 37-38.

[2] Fath al-Bari, jld. 13, ms. 406.

[3] Lihat penjelasan Ibn Baththal dalam Syarah Sahih al-Bukhari li Ibn Baththal (tahqiq: Abu Tamim Yasir bin Ibrahim; Maktabah al-Rusyd, Riyadh 2000), jld. 10, ms. 448.